Stappen op weg naar een gezond en gelukkig leven in de toekomst

Hoe blijf je zo lang mogelijk zelfstandig, gezond en gelukkig op Goeree-Overflakkee? Het antwoord op die vraag is niet eenvoudig. Ook niet omdat er tal van organisaties en instanties bij betrokken zijn: de woningcorporatie, zorg- en welzijnsorganisaties, de gemeente… Wel hebben die samen de handschoen opgepakt. Daarnaast zou het voor iedereen verstandig zijn om zelf tijdig na te denken over een vitale toekomst. Met andere woorden: hoe krijgen we ‘Lang zullen we gelukkig leven’ samen voor elkaar?

‘Lang zullen we gelukkig leven’ was het thema van de conferentie die donderdag 19 mei plaatsvond in De Staver. De bijeenkomst was een initiatief van Paulina.nu, Oost West Wonen, CuraMare, Stichting ZIJN, Zorggroep Haringvliet en de gemeente Goeree-Overflakkee. Het Prieel was geheel gevuld met professionals, ouderen, vrijwilligers, inwoners en beleidsmakers uit de regio.

Zo lang mogelijk gelukkig en gezond thuis blijven wonen. Hoe doe je dat in een tijd van vergrijzing, een stijgende en veranderende vraag naar zorg en krapte op de arbeidsmarkt? Er komt wat op ons af: over twintig jaar is een kwart van de eilandelijke bevolking 65 jaar of ouder…

Kloof
Die ontwikkeling brengt andere woonwensen met zich mee, zoals levensloopbestendige woningen of een ‘knarrenhofje’, en behoefte aan andere zorg. Ook is er aandacht nodig voor toenemende gevoelens van eenzaamheid. Tegelijkertijd gaat de vraag naar medewerkers stijgen: één zorgprofessional op zeven inwoners nu naar één op drie over twintig jaar. Terwijl het op dit moment al lastig is om alle vacatures vervuld te krijgen en het aantal vrijwilligers en mantelzorgers eerder zal afnemen dan stijgen. Het woord ‘kloof’ viel tijdens de conferentie.

Op Goeree-Overflakkee hebben de organisaties en instanties de koppen bij elkaar gestoken om wonen, zorg en welzijn hand in hand op een andere manier te organiseren. Daarmee loopt het eiland redelijk voorop op de rest van Nederland, waar uiteraard dezelfde ontwikkelingen spelen. Het gesprek – onderling en met inwoners – is al gestart op Goeree-Overflakkee en de eerste stappen zijn gezet. Ook is een uitvoeringsagenda opgesteld.

Austerlitz Zorgt
De bezoekers van de conferentie ‘Lang zullen we gelukkig leven’ kregen een inspirerend voorbeeld te horen: Austerlitz Zorgt. “We stonden voor dezelfde opgave en dat heeft voor innovatie gezorgd. Austerlitz Zorgt is een lokaal burgerinitiatief op basis van solidariteit”, zei initiatiefnemer Jan Snijders. “De kracht zit in de gemeenschap. Er is een groot draagvlak in het dorp. Dat is een belangrijke succesfactor. Het thema dat wij altijd gebruiken is: ‘Zorgen moet je doen, niet maken’.”

In Austerlitz – een dorp met 1800 inwoners, behorend tot de gemeente Zeist – is een dorpsteam met een dorpsondersteuner actief, dat onder meer WMO-indicaties stelt, vrijwilligers inzet en ervoor zorgt dat mantelzorgers het kunnen volhouden. Er zijn welzijnsactiviteiten (Austerlitz Beweegt, Eet, Klust, Op Stap, Past Op, Rijdt, Tuiniert, et cetera) voor de dorpelingen. En er zijn coöperatieve zorgwoningen gekomen, in combinatie met een dorpshuis, een school en een peuterspeelzaal.

Volgens Snijders, een ware ambassadeur van Austerlitz Zorgt, kan een vergelijkbaar initiatief elders ook succesvol zijn. Bijvoorbeeld in dorpen op Goeree-Overflakkee. Als er maar een dorpshuis of een ander ontmoetingspunt aanwezig is. Een bevorderende factor kunnen de kerkelijke structuren op het eiland zijn, aldus Snijders.

Bewustwording
Wat bewoners in ieder geval nu al kunnen doen, is nadenken over hun toekomst: praat vandaag over morgen. Bijvoorbeeld als het gaat om wonen. “Te lang wachten kan leiden tot schrijnende gevallen waarin mensen plotseling hun huis en haard moeten verlaten”, zei directeur-bestuurder Marleen van de Kamp van woningcorporatie Oost West Wonen.

Een publiekscampagne, eind 2022, is in de maak om de bewustwording te vergroten. Andere concrete onderwerpen waarmee professionals aan de slag zijn gegaan zijn: een coalitie wonen, zorg en welzijn, het verbeteren van vroegsignalering, het organiseren van een ander zorg- en dienstenaanbod (met oog voor preventie, participatie en innovatie) en positieve gezondheid (in plaats van de nadruk op ziekenzorg).

“We staan niet op nul”, was de conclusie van wethouder Berend Jan Bruggeman aan het eind van de conferentie. “Er gebeurt al veel op Goeree-Overflakkee om gelukkig ouder te worden, en daar kunnen we trots op zijn.”

Belofte
Tot slot ondertekenden alle betrokkenen een belofte: ‘We zetten ons gezamenlijk in om de kwaliteit van leven voor ouderen op Goeree-Overflakkee te verhogen. Dit doen we door gezamenlijk aan de slag te gaan en afspraken te maken die leiden tot een toekomstbestendig landschap van wonen, zorg en welzijn op Goeree-Overflakkee.’

Dit artikel is geschreven door Kees van Rixoort en stond 24 mei 2022 in het Eilanden Nieuws, een lokale krant op Goeree-Overflakkee.