“Er komt een tsunami van ouderen op ons af”, zo schetst Marieke meteen de urgentie van wat er speelt, “dus neemt de behoefte aan ouderenzorg enorm toe. Dat zie je nu al”, legt ze uit. “Wachtlijsten lopen op. Gemeenten krijgen signalen dat mensen zich eenzaam voelen. Huisartsen zitten soms met de handen in het haar wanneer ouderen acuut niet meer thuis kunnen wonen. Er zijn straks onvoldoende bedden en verpleegkundigen beschikbaar. Daarnaast maakt de generatie die nu ouder wordt veel meer eígen keuzes. De huidige en toekomstige ouderenzorg stelt heel andere eisen en alleen in gezamenlijkheid kun je daaraan blijven beantwoorden. Als zorgpartners kom je elkaar in het werkveld tegen, je bespreekt dingen met elkaar en je signaleert de diverse knelpunten waar je tegenaan loopt. Uiteindelijk zijn we, zo’n twee jaar geleden, bij elkaar gekomen om samenwerking van de grond te krijgen.”
Programmaplan
“Toen kwamen we erachter”, ver-volgt Marieke, “dat het binnen de regio ontbrak aan een gezamenlijke visie op zorg en welzijn voor ouderen. Dat er onvoldoende inzicht was in de benodigde en beschikbare capaciteit om de juiste zorg op de juiste plek te kunnen leveren. Dat in de regio wel een veelheid van zorgaanbieders aanwezig is, maar dat kennis van elkaar en elkaars aanbod ontbrak, zodat je elkaar ook niet wist te vinden. Er moest daarom structuur komen en gewerkt worden aan een duurzaam toekomstbestendig plan, met ruimte voor innovatie. We hebben toen in kaart laten brengen wat onze gemeenschappelijke deler is, waar we tegenaanlopen en wat er nodig is. Op basis van deze input is het ‘Programma Op weg naar duurzame zorg en welzijn voor ouderen op Voorne’ ontwikkeld. Het programmaplan werd in 2019 ondertekend door de zorgaanbieders Catharinastichting, Careyn en CuraMare, de huisartsenzorggroepen Cohaesie en Zorggroep Haringvliet en de gemeenten Brielle, Hellevoetsluis en Westvoorne. Het zorgkantoor en verzekeraar CZ participeren in het plan.”
Thematisch
De ondertekening vormde het startsein om thematisch en stap voor stap te gaan werken aan een integrale toekomstbestendige ouderenzorg op Voorne, zodat het tijdig kunnen geven van de juiste zorg en ondersteuning op de juiste plek gegarandeerd blijft. Het programmaplan heeft speciaal aandacht voor verbetering van samenwerking en van elkaars vindbaarheid binnen de ouderenzorgketen. Voor het krijgen van meer inzicht in vraag, mogelijkheden en beschikbaarheid van ouderenzorg. Uiteraard ook voor preventie. Voor het tegengaan van kwetsbaarheid en eenzaamheid. Voor crisiszorg thuis. Voor langer thuis kunnen wonen. Voor kortdurend eerstelijnsverblijf. Voor voorkoming van onnodige ziekenhuisopnames. En voor voldoende geschoold personeel.
Vervolgstappen
Het programma loopt vanaf medio 2019. “Door corona heeft de voorbereiding van projecten wel wat stilgelegen”, geeft Marieke aan. “Niettemin is intussen een aantal dingen gerealiseerd en kunnen binnenkort enkele projecten gaan draaien.” Intussen wordt nog volop nagedacht over vervolgstappen, ook als het gaat om de financiën. Om voldoende personeelscapaciteit te krijgen zullen zorgorganisaties over hun eigen grenzen heen meer en beter met elkaar moeten gaan samenwerken. En ook ondernemers zouden bij de samenwerking betrokken moeten worden.
“Een speciaal aandachtspunt”, vervolgt Marieke, “is het tekort aan specialisten ouderenzorg. Vacatures zijn moeilijk te vervullen omdat pas afgestudeerde specialisten ouderenzorg liever als zzp’er aan de slag gaan. Dat maakt hun inzet stukken duurder. Dit is een landelijk probleem, maar in niet-stedelijke gebieden speelt dit nog meer. Binnen het samenwerkingsverband ouderenzorg wordt momenteel volop nagedacht over hoe we hiermee om moeten gaan en daar uit moeten komen.”
Omdenken
“Straks moet het zo zijn”, zegt Marieke, “dat iemand die ondersteuning nodig heeft, niet tien keer hetzelfde verhaal hoeft te vertellen. En dat hij of zij in de eigen woonomgeving de nodige hulp krijgt, zonder te merken dat daarvoor veel verschillende organisaties moesten worden ingezet. Onderlinge afstemming in de regio en vertrouwen op elkaars informatie is daarvoor noodzakelijk. Duurzame ouderenzorg vraagt om omdenken. We moeten op een andere manier gaan kijken naar hoe we ouderen in de samenleving kunnen ondersteunen. Onder andere door meer in samenhang met elkaar te doen en daarbij dezelfde taal te spreken. Daarnaast schieten we in Nederland door in kwaliteitseisen die lang niet altijd ertoe doen, terwijl het vooral om aandacht en warme zorg gaat die we moeten blijven bieden, met een sociaal aspect. Heel mooi om te zien is dat op de werkvloer al heel veel enthousiasme voor dit alles bestaat. Dat biedt bij voorbaat perspectief!”
